Τὸ Ἅγιο Πνεύμα είναι κι αυτό Θεός αληθινός, όπως ο Πατέρας και ο Υιός, τὸ τρίτο πρόσωπο τής Ἁγίας Τριάδος,
το οποίο εκπορεύεται εκ του Πατρός.
Είναι ομοούσιο με τα πρόσωπα του Πατρός και του Υιού και κατά το Σύμβολο της Πίστεως "συνπροσκυνείται και συνδοξάζεται" με τον Πατέρα και με τον Υιό, ίσο κατά τη λατρεία και την τιμή.
Το Άγιο Πνεύμα "εκπορεύεται αϊδίως εκ του Πατρός",
( Αΐδιο είναι το αιώνιο και στη θεολογία σημαίνει κάθε τι που δεν έχει αρχή και τέλος, κάθε τι που βρίσκεται εκτός των ορίων και των περιορισμών που δημιουργεί ο ανθρώπινος χρόνος. Η εκπόρευση του Αγίου Πνεύματος γίνεται χωρίς να υπάρχει η έννοια του "πριν", της χρονικής αρχής ή του "μετά" )
και αποστέλλεται από τον Υιό, κατά την Θεία οικονομία, εν χρόνω στον κόσμο, τελειώνοντας το έργο της απολυτρώσεως, όπως ρητά αναφέρεται στο Ιωάν. 15:26.
Το Άγιο Πνεύμα συνεχίζει το σωστικό έργο του Χριστού, οδηγεί την Εκκλησία στην αλήθεια, ενώ η παρουσία Του αποτελεί τον απαραίτητο όρο για την τέλεση των μυστηρίων.
Ενώ κάθε μας δέηση και προσευχή αρχίζει με το όνομα της Αγίας Τριάδας «Εἰς τό ὄνομα τοῦ Πατρός καί τοῦ Υἱοῦ καί τοῦ Ἁγίου Πνεύματος», ωστόσο οι περισσότεροι το αγνοούμε, αφού δεν έχουμε παραστάσεις και περιγραφές ανάλογες προς εκείνες του Χριστού.
Και όμως το Άγιο Πνεύμα είναι εκείνο με το οποίο «τελειούνται» (ολοκληρώνονται, φέρουν αποτέλεσμα)
όλα όσα γίνονται στον κόσμο και ιδιαίτερα στο χώρο της Εκκλησίας.
Η παρουσία του Αγίου Πνεύματος στη ζωή του χριστιανού είναι η βασική προϋπόθεση για την πνευματική του πορεία.
Η είσοδός του στην Εκκλησία γίνεται με το Βάπτισμα, που τελείται «εις το όνομα του Πατρός και του Υιού και του Αγίου Πνεύματος».
Κατά την τέλεση της Θείας Ευχαριστίας η μεταβολή του άρτου και του οίνου σε Σώμα και Αίμα του Χριστού γίνεται με την επίκληση του Αγίου Πνεύματος.
Αλλά και στην καθημερινή προσευχή του πιστού η παρουσία του Αγίου Πνεύματος είναι απαραίτητη, γιατί είναι αυτό που θα τον φωτίσει και θα τον οδηγήσει στον αγιασμό και στη θέωση.
Όλα τα παραπάνω σηματοδοτούν την πορεία προς τη Βασιλεία του Θεού, η οποία ήδη ανέτειλε με την ανάσταση του Χριστού και τη νίκη κατά του θανάτου.
Για την ύπαρξη του Αγίου Πνεύματος μας μαρτυρεί έμμεσα η Παλαιά Διαθήκη,
όταν την πρώτη μέρα της δημιουργίας ο Θεός έκανε τον ουρανό και τη γη,
«πνεῦμα Θεοῦ ἐπεφέρετο ἐπάνω τοῦ ὕδατος» (Γεν. 1,2).
Δηλαδή το σύμπαν ολόκληρο, ή καλύτερα την άμορφη ακόμα μάζα της δημιουργίας, που ο Θεός Πατέρας δημιούργησε δια του Υιού Του,
το Άγιο Πνεύμα την ζωογόνησε,
για να προέλθουν στη συνέχεια από αυτήν όλα τα επί μέρους είδη του φυτικού και ζωϊκού βασιλείου.
Στην Καινή Διαθήκη κατά τον Ευαγγελισμό της Θεοτόκου πληροφορούμαστε ότι το Άγιο Πνεύμα θα την επισκεφθεί
(Λουκ. 1,35)
και ότι αυτή εκ Πνεύματος Αγίου θα συλλάβει τον Ιησού.
Γι' αυτό η Εκκλησία διδάσκει ότι η Ενανθρώπηση έγινε «ἐκ Πνεύματος Ἁγίου καί Μαρίας τῆς Παρθένου»
(3ο άρθρο του Συμβόλου της Πίστεως).
Το Άγιο Πνεύμα εμφανίστηκε, αλλά χωρίς να σαρκωθεί,
κατά τη βάπτιση του Ιησού στον Ιορδάνη
σαν περιστέρι να κατεβαίνει και να έρχεται πάνω στον Ιησού
«καὶ εἶδε τὸ Πνεῦμα τοῦ Θεοῦ καταβαῖνον ὡσεὶ περιστερὰν καὶ ἐρχόμενον ἐπ᾿ αὐτόν»
(Ματθ. 3,16).
Στο τέλος της επίγειας παρουσίας του ο Χριστός αναγγέλλει στους μαθητές Του ότι θα αποστείλει το Άγιο Πνεύμα,
το οποίο θα τους φωτίσει ώστε να κατανοήσουν το κοσμοσωτήριο έργο Του
και τους δηλώνει ότι «συμφέρει σε σας να φύγω, γιατί τότε θα έρθει σε σας ο Παράκλητος»
(Ιω. 16,7).
Πράγματι μετά την Ανάληψη του Χριστού και σύμφωνα με την υπόσχεσή Του
το Άγιο Πνεύμα έρχεται κατά την Πεντηκοστή και εμφανίζεται στους μαθητές σαν φλόγες φωτιάς που μοιράστηκαν και κάθισαν στον καθένα
«καὶ ὤφθησαν αὐτοῖς διαμεριζόμεναι γλῶσσαι ὡσεὶ πυρός, ἐκάθισέ τε ἐφ᾿ ἕνα ἕκαστον αὐτῶν»
(Πραξ. 2,3).
Την ημέρα εκείνη γεννήθηκε η Εκκλησία του Χριστού και από τότε παραμένει στην ιστορική πορεία της Εκκλησίας.
Το Άγιο Πνεύμα μπορεί να μην φανερώθηκε σωματικά στον κόσμο, όπως ο Χριστός, αλλά από την Πεντηκοστή και δώθε φανερώνεται συνεχώς μέσα από τις δωρεές που μας παρέχει.
Το Άγιο Πνεύμα είναι αρχή ενεργητική,
είναι «ζωῆς χορηγός»
και «θησαυρός (θησαυροφυλάκιο) τῶν ἀγαθῶν».
Ιεροποιεί το σύμπαν
και εμπνέει το ανθρώπινο πνεύμα.
Μέσα από την ιστορία ενεργεί και προετοιμάζει την έλευση της Βασιλείας του Θεού.
Στη διδασκαλία της Ορθόδοξης Εκκλησίας το Άγιο Πνεύμα κατέχει κεντρική θέση.
Ζει στην Εκκλησία,
τη ζωογονεί,
τη συγκροτεί,
την καθοδηγεί στην αλήθεια
και την αγιάζει.
Στην Παλαιά Διαθήκη μίλησε με το στόμα των Προφητών.
Οδήγησε τους αγίους της Καινής Διαθήκης στην ορθή διατύπωση των αληθειών της πίστης μας
και επιστάτησε κατόπιν στη σωστή ερμηνεία της από τους Πατέρες της Εκκλησίας και τις Οικουμενικές Συνόδους.
Έργο Του είναι να διατηρηθεί η αλήθεια στους κόλπους της Εκκλησίας δια μέσου των αιώνων.
Όλα τα μυστήρια της Εκκλησίας τελούνται με την επενέργεια του Αγίου Πνεύματος.
Αυτό είναι που δίνει και το μυστηριακό χαρακτήρα σ' αυτά με τη μυστική μεταβολή και τον αγιασμό που απεργάζεται.
Επίσης, το Άγιο Πνεύμα μέσα από τα μυστήρια της Εκκλησίας ενεργεί τον αγιασμό των μελών της,
τους χαρίζει ποικίλα χαρίσματα και τους κάνει ικανούς να πορεύονται το δρόμο του Θεού.
Είναι πραγματικά «ὁ θησαυρός τῶν ἀγαθῶν».
Φωτίζει τον άνθρωπο στη γνώση του Θεού και τον πλουτίζει με εξαιρετικούς πνευματικούς καρπούς.
Στη διοίκηση της Εκκλησίας το Άγιο Πνεύμα αναδεικνύει ποιμένες και διδασκάλους,
οι οποίοι, παρά τα λάθη και τις ανθρώπινες αδυναμίες,
με το φωτισμό Του βρίσκουν κάθε φορά τα πρόσφορα μέσα για την καθοδήγηση των πιστών στην Κατά Χριστόν ζωή και τη σωτηρία.
Κάθε εκδήλωση της Εκκλησίας έχει τη σφραγίδα του Αγίου Πνεύματος. Το κήρυγμα, οι ιεροτελεστίες, η διαποίμανση του λαού.
Στην ιεραποστολή ο φωτισμός των ανθρώπων που δέχονται το μήνυμα του Χριστού και η δύναμη για το έργο της ιεραποστολής προέρχονται από το Άγιο Πνεύμα.
Στη διαμόρφωση των ύμνων και των προσευχών και στην κατάσταση της προσευχής, το Άγιο Πνεύμα διδάσκει τους ανθρώπους να προσεύχονται.
Γι' αυτό στην αρχή σχεδόν κάθε ακολουθίας της Εκκλησίας υπάρχει η προσευχή προς το Άγιο Πνεύμα «Βασιλεύ Ουράνιε...».
Η συνολική πορεία της Εκκλησίας προς τη Βασιλεία του Θεού
και η προετοιμασία αυτής της Βασιλείας
γίνεται με την παρουσία του Αγίου Πνεύματος.
Ολόκληρη η Εκκλησία θα ήταν ένα ίδρυμα κάποιων ανθρώπων
που απλά θα αποτελούσε ιστορική ανάμνηση του έργου του Ιησού Χριστού αν δεν υπήρχε το Άγιο Πνεύμα.
Η παρουσία Του εγγυάται ότι η Εκκλησία δεν αποτελεί απλά ένα ανθρώπινο ίδρυμα,
αλλά είναι μια ζωντανή και ουσιαστική κοινότητα Θεού-ανθρώπων με κεφαλή το Χριστό.
Η ζωοποίηση των μελών ολοκλήρου του σώματος επιτυγχάνεται με την ενέργεια του Αγίου Πνεύματος μέσα σ' αυτά.
Το Άγιο Πνεύμα είναι ιδιαίτερα παρόν στις λατρευτικές συναθροίσεις της Εκκλησίας.
Η Εκκλησία Το ικετεύει.
Το Άγιο Πνεύμα με τη σειρά Του φωτίζει, αγιάζει και θεοποιεί.
Το Άγιο Πνεύμα είναι η πηγή της αλήθειας.
Ο Ιησούς αναφέρει στην Αγία Γραφή: "και εγώ θα παρακαλέσω τον Πατέρα και θα σας δώσει έναν άλλον Παράκλητο, για να μένει μαζί σας στον αιώνα, το Πνεύμα της αλήθειας, το οποίο ο κόσμος δεν μπορεί να λάβει, επειδή δεν το βλέπει ούτε το γνωρίζει.
Εσείς όμως το γνωρίζετε, επειδή μένει μαζί σας και θα είναι μέσα σας"
(Ιωάννης 14, 16-17).
Η αποδοχή του Αγίου Πνεύματος αναφέρεται ως αναγέννηση.
Ο Ιησούς αναφέρει στην Αγία Γραφή: "Σε διαβεβαιώνω απόλυτα πως αν κάποιος δεν γεννηθεί από νερό και Πνεύμα, δεν μπορεί να μπει στη βασιλεία του Θεού.
Εκείνο που έχει γεννηθεί από τη σάρκα είναι σάρκα κι εκείνο που έχει γεννηθεί από το Πνεύμα είναι Πνεύμα.
Μην θαυμάσεις ότι σου είπα.
Πρέπει να γεννηθείτε από επάνω"
(Ιωάννης 3, 5-7).
Για να λάβουμε το Άγιο Πνεύμα,
πρώτα να το ζητήσουμε και μετά να υπακούσουμε στην καθοδήγησή Του.
Ο Ιησούς αναφέρει στην Αγία Γραφή: "Αν λοιπόν εσείς που είστε πονηροί ξέρετε να δίνετε καλές δόσεις στα παιδιά σας, πόσο μάλλον ο Πατέρας ο ουράνιος θα δώσει Πνεύμα Άγιο σ’ εκείνους που ζητούν απ’ αυτόν;"
(Λουκάς 11,13).
Το εδάφιο Πράξεις 5,32 αναφέρει: "Κι εμείς είμαστε μάρτυρές του για τούτα τα λόγια κι ακόμα το Άγιο Πνεύμα που ο Θεός έδωσε σε όσους πειθαρχούν σ’ αυτόν."
Το Άγιο Πνεύμα είναι παρόν σε περιόδους δυσκολίας.
Η Αγία Γραφή αναφέρει: "Και όταν σας παραδίνουν, μην μεριμνήσετε πως ή τι θα μιλήσετε, για τον λόγο ότι κατά την ώρα εκείνη θα σας δοθεί τι πρέπει να μιλήσετε.
Επειδή δεν είστε εσείς που μιλάτε, αλλά το Πνεύμα του Πατέρα σας που μιλάει μέσα από εσάς"
(Ματθαίος 10, 19-20).
Το Άγιο Πνεύμα μας βοηθά να λατρέψουμε το Θεό.
Η Αγία Γραφή αναφέρει: "Όμως, έρχεται ώρα, και ήδη είναι, όταν οι αληθινοί προσκυνητές θα προσκυνήσουν τον Πατέρα με πνεύμα και με αλήθεια· επειδή ο Πατέρας τέτοιου είδους ζητάει να είναι εκείνοι που τον προσκυνούν.
Ο Θεός είναι πνεύμα, κι εκείνοι που τον προσκυνούν με πνεύμα και με αλήθεια πρέπει να τον προσκυνούν"
(Ιωάννης 4, 23-24)
Το Άγιο Πνεύμα δίνει τη δυνατότητα να μιλήσουμε για πνευματικά θέματα με δύναμη.
Η Αγία Γραφή αναφέρει: "Αλλά θα πάρετε δύναμη, όταν έρθει επάνω σας το Άγιο Πνεύμα.
Και θα είστε μάρτυρες σε μένα και στην Ιερουσαλήμ και σε ολόκληρη την Ιουδαία και στη Σαμάρεια και μέχρι το τελευταίο άκρο της γης"
(Πράξεις 1,8).
Τι σημαίνει ο όρος "Παράκλητος"
Ο όρος παράκλητος ερμηνεύεται παρηγορητής.
Έτσι, το Άγιο Πνεύμα παρηγορεί τον άνθρωπο που αγωνίζεται εναντίον της αμαρτίας, προσπαθώντας να τηρήσει τις εντολές του Χριστού στην ζωή του.
Ο αγώνας αυτός είναι σκληρός,
γιατί η μάχη είναι εναντίον των πονηρών πνευμάτων.
Γι’ αυτό, το Άγιο Πνεύμα είναι παράκλητος, παρηγορητής.
«Παράκλητος»
Με αυτήν την λέξη ο Ίδιος ο Χριστός χαρακτήρισε το Άγιον Πνεύμα, όταν έλεγε προς του Μαθητές Του λίγο προ του Πάθους: «εγώ ερωτήσω τον Πατέρα και άλλον παράκλητον δώσει υμίν, ίνα μένη μεθ’ υμών εις τον αιώνα, το Πνεύμα της αληθείας»
(Ιω. 14, 16-17).
Και λίγο πιο κάτω το Άγιον Πνεύμα χαρακτηρίζεται από τον Χριστό, Παράκλητος, που θα διδάξει τους Μαθητές και θα τους υπενθυμίσει όλα όσα τους είπε ο Ίδιος κατά την διάρκεια της ζωής Του.
«Ο δε παράκλητος, το Πνεύμα το Άγιον ο πέμψει ο πατήρ εν τω ονόματί μου, εκείνος υμάς διδάξει πάντα και υπομνήσει υμάς πάντα α είπον υμίν»
(Ιω. 14, 25).
Έχοντας την βεβαιότητα ότι το Άγιον Πνεύμα είναι Παράκλητος, προσευχόμαστε σε Αυτό: «Βασιλεύ Ουράνιε, Παράκλητε, το πνεύμα της αληθείας».
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου